Op zoek naar de inheemse bij in Virelles
Zondag 22 augustus wordt, in Virelles, het Huis van de Zwarte Bij (Maison de l’Abeille Noire) ingehuldigd.
Dit project, dat sinds 2016 gezamenlijk wordt ontwikkeld door de vzw’s Mellifica en Virelles-Nature, wil de (ernstig bedreigde) populaties zwarte bijen vrijwaren en tegelijk een bijenteelt promoten die de biodiversiteit beschermt.
Maar wat maakt die zwarte bij dan zo bijzonder?
De zwarte bij (Apis mellifera mellifera) is de West-Europese ondersoort van de honingbij. Deze zeer oude ondersoort (die ongeveer een miljoen jaar geleden verscheen) is een van de belangrijkste en meest doeltreffende bestuivers uit onze streken. Het is een cruciaal diertje voor het behoud van de biodiversiteit, de wilde flora en de stabiliteit van de ecosystemen.
Deze zwartgekleurde honingbij kan zich uitzonderlijk goed aanpassen aan de omgeving en de veranderende klimaatomstandigheden. Dankzij haar winterhardheid kan ze vliegen bij lagere temperaturen dan andere rassen.
In 2016 kreeg ze het ‘Slow Food Sentinel’-label, een label bedoeld om goede, schone en eerlijke voeding te bevorderen, met inbegrip van het behoud van met uitsterven bedreigde rassen.
Met uitsterven bedreigd
In de 19e eeuw waren er in Wallonië alleen zwarte bijen.
Rond 1850 gingen sommige imkers echter andere rassen gebruiken die vervolgens paarden met de inheemse bijen. Deze paring veroorzaakte kruisingen en terugkruisingen van bijen van verschillende rassen en leidde tot een degeneratie van het bestand ten gunste van een verbasterde, vaak agressieve bij.
Ondertussen zijn de zwarte bij en haar uitzonderlijke en onvervangbare genetische erfgoed verdwenen uit een groot deel van het Belgische grondgebied, hoofdzakelijk als gevolg van deze kruisingen.
Een beschermde zone in Chimay
Sinds 2004 is het hele grondgebied van de fusiegemeente Chimay een beschermd gebied voor de zwarte bij. Het is de enige bijensoort die hier gekweekt mag worden. In 2015 heeft de gemeente Momignies soortgelijke beschermingsmaatregelen getroffen als haar buurgemeente.
De vzw Mellifica en de Aquascope van Virelles
De vzw Mellifica werd opgericht naar aanleiding van de beslissing van de fusiegemeente Chimay om een beschermde zone voor de zwarte bij in te richten. Ze verenigt bijna 350 Belgische imkers, maar ook vele andere uit de buurlanden.
Deze vereniging heeft tot doel de West-Europese zwarte bij te bestuderen, in stand te houden, te kweken en te promoten.
Voor de uitvoering van haar opdrachten heeft de vzw een partnerschap gesloten met de Aquascope van Virelles. Sinds 2016 werken ze samen aan het project ‘Maison de l’Abeille Noire’ dat op zondag 22 augustus zal worden ingehuldigd.
La Maison de l’Abeille Noire
La Maison de l’Abeille Noire, het Huis van de Zwarte Bij, wordt ondersteund door diverse partijen (met name door dhr. René COLLIN, voormalig Waals minister van Landbouw, Natuur en Plattelandszaken, de Stichting Chimay Wartoise en de stichting QiGreen) en heeft diverse doelstellingen:
– een bijenteelt promoten die de biodiversiteit beschermt en duurzamer is;
– de instandhouding en het herstel van de zwartebijenpopulatie in Wallonië bevorderen;
– voldoen aan de toenemende verwachtingen van het publiek en de professionals van de bijenteelt op het gebied van voorlichting en opleiding;
– de dienstverlening door Mellifica professionaliseren (onthaal in het bevruchtingsstation, distributie van geselecteerde geslachten zwarte bijen, ondersteuning bij het projectbeheer, uitlenen van materiaal …);
– de aantrekkingskracht van Aquascope vergroten met de ontwikkeling van een nieuw thema dat aansluit bij wat er leeft bij het publiek (glazen observatiepost, educatieve panelen, module voor het ontdekken van wilde bestuivers, ontmoetingen met een imker, rondleidingen aan de bijenkasten, Honing- en Natuurfestival enz.).
Wil je meer weten over de fascinerende wereld van de zwarte bij? Afspraak op zondag 22 augustus in de Aquascope van Virelles.
Hubert Guerriat (voorzitter van Mellifica), Alain Bouchat (voorzitter van Virelles Nature) en Vincent Scaillet (directeur van de Aquascope Virelles) zullen dit mooie project presenteren en de plek inhuldigen ter gelegenheid van het Honing- en Natuurfestival, met een programma dat jong en oud kan bekoren.
