De hoeve van Forestaille: een geheel van projecten voor lokale voeding, biodiversiteit, integratie van werkzoekenden, …
Langs de slingerende wegen die het platteland van Thudinië doorkruisen, rijst een indrukwekkende kasteelhoeve uit de 17e eeuw op. Het is de hoeve van Forestaille. Wij gingen binnen een kijkje nemen en maakten kennis met de locatie, haar bewoners, haar geschiedenis en de projecten die dit bouwwerk zo bijzonder maken.
De hoeve van Forestaille omvat …
• woningen
• een gîte (vakantiehuisje)
• opleidingen in ecologisch verantwoorde groenteteelt en onderhoud van groene ruimtes voor werkzoekenden
• een winkel met moestuinproducten
• een opmerkelijk gebouw en 21 hectare natuur van grote biologische waarde
• … en talloze projecten die de site opwaarderen en tegelijk het milieu, de lokale verankering, de sociale banden en duurzame voeding stimuleren.
De herbestemming van een verlaten site
In 2008 kocht het Waalse Woningfonds (Fonds du Logement de Wallonie) de gebouwen en de 21 hectare landbouwgrond, weiden en bossen errond. De gebouwen waren in erbarmelijke staat en vereisten aanzienlijke renovatiewerken. Dit was meteen ook een mooie gelegenheid om het geheel een nieuwe invulling te geven. Het geplande verbouwingsproject past binnen een visie op duurzame ontwikkeling, met respect voor de architectuur en het landelijke karakter van de omgeving. Het is de bedoeling hier een participatieve en stedelijke dynamiek te verwezenlijken.
De hoeve van Forestaille is een plek waar het leven verweven is met het platteland, een hefboom voor integratie van kwetsbare mensen, een instrument voor opleiding over milieu en voeding, een volwaardige speler in het sociale en economische leven van de regio.
De eerste projecten
Om de site weer leven in te blazen en er activiteiten uit te werken, heeft het Waalse Woningfonds van bij de aankoop van de site drie prioritaire werven gedefinieerd. Zo kwam het dat …
- er in de oude stallen vijf woningen voor gezinnen met een bescheiden inkomen werden ingericht
- de oude paardenstal werd omgebouwd tot een vakantiehuis met een capaciteit van 12 personen (« La maison de Ninon »);
Beide renovatieprojecten werden uitgevoerd met respect voor het oorspronkelijke gebouw, met hoofdzakelijk natuurlijke materialen en energiebesparingen (isolatie, regenwateropvang, verwarming met pellets of hout…);
- de Regie voor landelijk wonen in Val de Sambre (Régie d’habitat rural en Val de Sambre), een proefproject van de instanties voor sociaal wonen dat streeft naar sociaal-professionele integratie en heropleving van wijken, zich in juni 2010 op de site vestigde. De Regie past binnen dit grotere project dat wordt beheerd door het Waalse Woningfonds.Dankzij de stagiairs-werkzoekenden die in de hoeve van Forestaille komen werken, kan men met dit project het leven op de site uitbouwen, de natuurlijke weiden en groene ruimtes (met name een vijver, een boomgaard met hoogstamfruitbomen en een geheel van waterbekkens voor de zuivering van het afvalwater) onderhouden, en groenten telen en de opbrengst verkopen onder de vorm van groentepakketten of op de wekelijkse markt van de gemeente. Deze vruchtbare plek biedt werkzoekenden de mogelijkheid weer verbinding te maken met de natuur en hun competenties te ontwikkelen. Dankzij een doorgedreven integratiebeleid worden zij ook aangemoedigd hun eigen persoonlijke en professionele project op te bouwen.
Tegelijk heeft het Woningfonds een beroep gedaan op het advies van de vzw NATAGRIWAL voor het onderhoud van de gronden en natuurlijke weiden met hoge biologische waarde die de site omringen, met als doel een referentiecentrum in Zuid-Henegouwen te worden om landbouwers en andere milieuspelers bewust te maken van de noodzaak de grond op een andere manier te bewerken. Een gebied van 5 hectare wordt op die manier uitgebaat als landbouwgrond, terwijl de site zo werd herdacht en ingericht dat de biodiversiteit bewaard blijft en bevorderd wordt.
En daarna?
Er zitten nog talloze projecten in de pijplijn om de herinrichting van de site voort te zetten. Zo worden de toekomstige kantoren van de Regie, in een vleugel van de hoeve, momenteel gerenoveerd. Daarnaast wil men de verworven kennis over de herstelling van de groene ruimtes bewaren en de groenteteeltketen van de regie voor landelijk wonen behouden via diverse projecten: omheiningen vervangen, licht landbouwmateriaal aankopen, een tuinman aanwerven, een conservenfabriek oprichten om verbouwde groenten en fruit te verwerken en te bewaren, … Deze conservenfabriek zal ook de mogelijkheid bieden meer klanten naar de site te lokken, workshops te geven over het koken, verwerken en bewaren van groenten en fruit en toekomstige stagiairs op te leiden in deze manier van werken.
De hoeve van Forestaille bruist van ambitie en projecten om de site verder te ontwikkelen. Op de langere termijn hopen de beheerders er een brasserie in te richten, waar hoofdzakelijk producten zullen worden gebruikt die de Regie en de stagiairs verbouwen. Zij willen ook een aantal ruimten ter beschikking stellen voor ambachten, opleidingsondernemingen en activiteiten van de sociale economie.
Een inspirerende plek
De hoeve van Forestaille is een mooi voorbeeld van herbestemming van een verlaten gebouw, waar talloze projecten de site doen heropleven en waar verschillende essentiële functies naast elkaar bestaan, die allemaal toegespitst zijn op respect en behoud van het milieu, lokale sociaal-economische groei, integratie en verankering van lokale partners, en die tegelijk een sociale band creëren. Een project met een groot potentieel en een mooie inspiratiebron!
Contact :
Régie d’habitat rural en Val de Sambre
Rue de Forestaille 12
6542 Sars-la-Buissière (Lobbes)
https://www.regiehabitatrural-vds.be/