Achter de schermen van het carnaval
Eden, Charleroi
Eden is het Cultureel Centrum en Centrum voor Expressie en Creativiteit van Charleroi. In 2016 lanceerde het la Grande Parade, een folkloristische carnavalsgroepering die het veelkleurige karakter van de ‘Carolo’s’ wil weerspiegelen. La Grande Parade brengt de folklore uit het ‘Pays Noir’ weer tot leven. Met succes: dit jaar waren er meer dan 500 deelnemers. En aan dat volksfeest gaan heel wat voorbereidingen vooraf.
“De deelnemers van la Grande Parade gaan al in september thuis aan de slag met hun kostuums, accessoires enz. Vanaf februari komen we dan allemaal samen in de grote concertzaal van Eden, voor de gelegenheid omgetoverd tot de creatieve werkplaats la Grande Fabrique”, vertelt Sandrine Schenkel, projectverantwoordelijke bij Eden.
Iedereen welkom
La Grande Fabrique is drie weken lang geopend voor al wie mee wil werken aan het carnaval. “Kinderen, gepensioneerden, mindervaliden, arbeiders, migranten, kunstenaars, Carolo’s of niet, …”, somt Fabrice Laurent, directeur van Eden, op. “Het evenement wil zowel bij de voorbereiding als tijdens de optocht zelf een verbindende functie hebben. We willen de mensen samenbrengen rond een gezamenlijk project”.
Onder de deelnemers treffen we Charlotte Belayew, medewerkster van de beweging Présence et Action Culturelles (PAC) en drijvende kracht achter de carnavalsgroep Les Sorcières (De Heksen). Al hun kostuums zijn in la Grande Fabrique gemaakt. “Deze locatie bestaat al een paar jaar en raakt steeds beter bekend. Er heerst een open sfeer, je kunt van tafel tot tafel gaan, met elkaar overleggen, ideeën uitwisselen … het is er erg gezellig. Soms kom ik er zelfs alleen om een koffietje te drinken en een babbeltje te slaan”, lacht ze.
We willen de mensen samenbrengen rond een gezamenlijk project.
De enorme creatieve werkplaats is er uiteraard niet alleen om contacten te leggen, er ontstaan ook de meest originele creaties.
Om daarbij te helpen, worden tal van workshops georganiseerd door tal van kunstenaars. Je leert er kostuums en sculpturen maken, choreografieën en muziekoptredens bedenken en zelfs decors bouwen. De workshops zijn bedoeld voor afzonderlijke deelnemers en voor de reeds bestaande groepen. Het Maison Médicale van Gilly werkte voor zijn creaties – met als thema Giuseppe Arcimboldo – bv. samen met beeldend kunstenares Peggy Francart. Net als de beroemde Italiaanse kunstenaar lieten het verzorgend personeel, de patiënten en de administratieve medewerkers zich inspireren door groenten, planten en fruit bij het ontwerp van hun kostuums, eerst op papier en vervolgens op een 3D-model.
Een parade met een engagement
La Grande Parade kiest, via la Grande Fabrique, voor een andere, meer maatschappijbetrokken invulling van het carnaval. “We werken uitsluitend met gebruikte of gerecycleerde materialen. Er rijden geen gemotoriseerde wagens mee. Er wordt geen muziek afgespeeld, er is alleen fanfaremuziek”, vertelt Fabrice Laurent.
En de bijzondere, esthetische en kleurrijke optocht heeft, door een dag de openbare ruimte in te nemen, ook een boodschap voor die maatschappij. “Wij verdedigen de utopische visie van een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt, ongeacht zijn sociale achtergrond of vaardigheden. Een inclusieve en veerkrachtige samenleving”, aldus Fabrice Laurent nog. “Met onze maskers en kostuums wijken we even van de regels af, stappen we over de gedragscodes heen en kunnen we vooral samen stoom afblazen”. Met de nodige humor en satire, welteverstaan.
Wij verdedigen de utopische visie van een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt.
De groep Les Sorcières is daar alvast een sprekend voorbeeld van. Charlotte Belayew organiseerde met PAC al diverse activiteiten waarin ze het begrip feminisme in vraag stelde aan de hand van het beeld van een heks. Samen met haar mededeelnemers beeldt ze die ook uit tijdens la Grande Parade. “Door ons als heks te verkleden, ontkrachten we de stereotypes. We zetten ons af tegen de patriarchale samenleving en het onzichtbaar maken van vrouwen.”
Een ‘vrolijke janboel’
Om dit onstuimige creatieve gebeuren te omschrijven, gebruikt Sandrine Schenkel de term ‘vrolijke janboel’. “Grotesk en satirisch, met ook wel een rauw kantje, maar niemand die het wil missen”. Volgens haar komt de ware aard van het Carnaval van Charleroi dan ook hier naar boven.
La Grande Parade slingert zich op carnavalsdag door de straten en stegen van Charleroi. De optocht eindigt op de Place du Manège met de veroordeling en verbranding van de Raaf. Meteen de gelegenheid voor de stad om alle duistere gedachten te verjagen en met veel enthousiasme de komst van een nieuwe lente tegemoet te zien.
Contact :
Eden
Boulevard Jacques Bertrand 1,
6000 Charleroi
+32 (0)71 20 29 95
info@eden-charleroi.be
https://www.eden-charleroi.be
©Vidéo/Reed & Jérôme Gobin